MILIOU

Η Μηλιού είναι ένα πολύ όμορφο χωριό της επαρχίας Πάφου, κρυμμένο μέσα στο βαθύ πράσινο των πορτοκαλαιώνων. Βρίσκεται 26 km βόρεια της Πάφου και μόνο 10 km πριν την Πόλη Χρυσοχούς.

Υπάρχουν διάφορες εκδοχές για την προέλευση του ονόματος του χωριού. Μια εκδοχή αναφέρει ότι το χωριό ονομάστηκε έτσι λόγω των χρυσομηλιών που υπήρχαν και από Χρυστομηλιού έγινε Μηλιού. Μια δεύτερη εκδοχή λέει πως το χωριό πήρε αυτό το όνομα από τις μηλιές που οι κάτοικοι καλλιεργούσαν κατα το μήκος του ποταμού Νεράδες. Μέχρι και σήμερα, παρά τις ανομβρίες το μικρό ρυάκι συνοδεύει με τον ήχο του νερού τα αηδόνια, όπου την άνοιξη δίνουν στην καταπράσινη κοιλάδα τις δικές τους συναυλίες κάτω από τον ξάστερο ουρανό. Μια ακόμη εκδοχή όσον αφορά το όνομα του χωριού βασίζεται στους πολλούς νερόμυλους που υπήρχαν κατα μήκος της όχθης του ποταμού και εξυπηρετούσαν τις ανάγκες των κατοίκων της γύρω περιοχής. Χαρακτηριστικό του ποταμού είναι και τα καβούρια του γλυκού νερού που υπάρχουν.

Την άνοιξη οι λεμονανθοί με το μεθυστικό τους άρωμα και τα υπέροχα αγριολούλουδα σε οδηγούν στα μονοπάτια για να γνωρίσεις τον φυσικό πλούτο της περιοχής.

Οι 85 κάτοικοι του χωριού έχουν πολλά να θυμούνται από τα πιο παλιά χρόνια. Στο Δημοτικό σχολείο φοιτούσαν 40-50 παιδιά και στο χωριό υπήρχαν 2 καφενεία. Δυστυχώς, τώρα το σχολείο δεν λειτουργεί κι έτσι τα παιδιά πηγαινοέρχονται σε γειτονικά περιφερειακά σχολεία αφού το μονοτάξιο σχολείο του χωριού δεν λειτουργεί εδώ και 30 χρόνια. Το κτίριο του παλιού σχολείου μόλις έχει ανακαινιστεί και έχει μετατραπεί σε πολιτιστικό κέντρο. Έχουν γίνει αρκετά έργα στο χωριό, όπως η ανάπλαση της πλατείας στο κέντρο του χωριού. Στο χώρο αυτό μαζεύονται την μέρα και τα βράδια οι κάτοικοι και είναι ένα χαρακτηριστικό σημείο του χωριού. Στην πλατεία υποδέχονται τον καινούριο χρόνο, εκεί μοιράζονται τον πασχαλινό οβελία και φυσικά εκεί γίνεται η καλοκαιρινή φιέστα.

Οι περισσότεροι κάτοικοι εργάζονται στην Πάφο όπου πηγαινοέρχονται καθημερινά. Μερικοί ηλικιωμένοι ασχολούνται με τα περιβόλια, τις ελιές, τις αμυγδαλιές και τα λιγοστά αμπέλια. Τα χειμωνιάτικα βράδια οι γιαγιάδες φτιάχνουν καττιμέρια στο σάτζι με ασπρόμελο "Η ωραία Μηλιού", το οποίο είναι μέλι της μέλισσας φτιαγμένο από ντόπιο νέκταρ του λεμονανθού και του θυμαριού. Τον Μάρτιο που αρχίζουν οι νηστείες όλο το χωριό μοσχομυρίζει με το χαρουπόμελο στο οποίο οι γυναίκες ψήνουν τα κουλουράκια.

Τα τελευταία 10 χρόνια η Μηλιού έχει αρχίσει να προσελκύει όλο και περισσότερους επισκέπτες αφού στο χωριό υπάρχει το ξενοδοχείο των Αγιών Αναργύρων, πολυτελείς επαύλεις και μια ταβέρνα.